Doping is een groot probleem binnen de sportwereld en nu met de bekentenissen van Lance Armstrong helemaal weer in de picture. De vraag is of, wanneer we over het dopingsprobleem spreken, de doping op zich het probleem is, of zijn het de de krachten erachter die het probleem in beweging houden. Letterlijk in beweging houden, want de big business wat de doping industrie is, heeft er belang bij om doping binnen de sportwereld in stand te houden, daarnaast is de sportwereld ook een industrie geworden waar het om geld draait. Topprestaties worden in geld uitgedrukt, want het gaat er allang niet meer over of je lekker je lijf beweging hebt gegeven, of je bloed weer lekker stroomt en of je niet door je grenzen bent gegaan om door je eigen hormonen een high effect te behalen. Topsport is een verslaving geworden aan geld en zogeheten stimulerende middelen.
Het dopingsprobleem in de topsport is dan ook niet zomaar te tackelen door rechtlijnige benaderingen die de nadruk leggen op de in overtreding zijnde topsporter. Het is belangrijk om eerst eens te kijken naar wat doping nu precies doet als het gaat om prestatie verhoging binnen de sport. Dat doping je omtovert tot supermens is een soort van volksoverlevering geworden. Zo wordt gezegd dat met stimulerende middelen een sporter bovennatuurlijke prestaties kan leveren en dat zou niet fair zijn ten opzichte van zijn rivalen die het niet zouden gebruiken en niet fair jegens de topsport. Maar wanneer wij naar het onderzoekswerk van Bram Brouwer ( sportcoach en psycholoog ) kijken, dan zien wij dat hij in een interview met Rini Wagtman in ‘Managementissues.com’ het volgende zegt over doping.
In zijn scriptie ‘Doping als drogreden’ belicht Bram Brouwer doping vanuit verschillende invalshoeken. Hij keek niet alleen van de medische kant, maar ook naar de regels en de inspanningsfysiologie. ‘Doping helpt niet’, concludeert Bram. Zelfs het vermeende wondermiddel epo (erythropoëtine) dat de aanmaak van rode bloedcellen en daarmee het zuurstoftransport stimuleert, heeft volgens Bram nauwelijks of geen prestatiebevorderend effect bij wielrenners. ‘Ik heb het in ieder geval niet kunnen vinden’, stelt hij. ‘Ik zeg niet dat doping niets doet. Maar dan toch vooral in het hoofd. Het geeft een placebo-effect. Ik denk dat renners harder gaan fietsen, omdat ze denken dat ze harder kunnen. Er zijn renners die verliezen omdat ze denken dat anderen met doping rijden en dus wel harder zullen gaan. Bij voorbaat hebben ze al verloren.’
Dus wanneer wij naar de positieve prestatie verhoging kijken bij doping dan is er volgens o.a. Bram Brouwer geen significant bewijs dat aantoont dat het lichaam van een topsporter er beter door presteert. Het is de illusie gecreëerd door het middel dat de topsporter laat denken dat hij boven zijn eigen kunnen kan presteren. Dan zouden we ook kunnen stellen dat een suikerpil voldoende is om de topsporter het onderste uit de kan te laten halen voor zijn/haar sponsoren. Dit stelt doping dan gelijk aan de meeste medicatie, die net als doping, niet ver uitsteekt boven een suikerpil als het gaat om de positieve uitwerking op de sporter of patiënt. Een klein gedeelte werkende stof en de illusie dat het een supermiddel is zullen dan tezamen na filtering van deze informatie in het hoofd van de gebruiker een te voorspellen uitkomst generen. Het geld dat met topsport en ook ziekte verdiend kan worden is zo omvangrijk dat de overredingskracht groot is van de kant van de farmaceutische industrie en zijn handlangers.
Het dopingsprobleem is een probleem dat niet op zichzelf staat en gecreëerd is door andere geaccepteerde problemen in onze samenleving zoals: geld verdienen aan miniem werkende medische middelen, een miljoenenbusiness maken van sport, sport als rivaliserend spel in de markt te zetten, kijkers zich laten optrekken aan bovennatuurlijke prestaties die zij ook zouden willen leveren en zo kijkcijfers en stadions vol met mensen trekken, de burger te laten geloven dat het oké is om stimulerende middelen te gebruiken en daar aan te verdienen en sporters tot het nulpunt te laten gaan door placebo effecten.
Geld verdienen aan miniem werkende medische middelen is tegenwoordig geen geheim meer, maar het merendeel van ons als burgers leggen ons erbij neer dat dit nu eenmaal het spel is dat gepeeld wordt. Op deze manier wordt er ingespeeld op het ‘speciaal zijn’ gevoel van ons als mens om door speciale middelen beter te presteren of beter te kunnen genezen. Het principe van veel geld verdienen en veel winst maken over de lichamen van anderen is de waarde die tot norm verworden is waar wij als burgers merendeel geen vragen bij stellen, want iedereen moet zijn brood ergens mee verdienen.
Sport is door de jaren heen een miljoenenbusiness geworden, de sporters zijn de pionnen van de mensen met macht en geld op de achtergrond, terwijl de sporters tot idolen worden gemaakt die iedereen wil zijn vanwege het geld dat ermee gemoeid is. Wanneer sporters een gemiddeld salaris zouden verdienen en er geen enorme bedragen in de clubs om zouden gaan, dan zou de hype die om sport heen gemaakt is niet meer bestaan. Wie heeft een elektromonteur als idool? Of het meisje van de kaasafdeling?
Sport gaat niet om lichaamsbeweging, maar om het rivaliseren met anderen. Het principe van winnen als hoogste goed en het zijn van een ‘loser’ wanneer je verliest, is doorgesijpeld in ons dagelijks leven waar ‘the winner takes it all’ regel geldt. Sport gaat niet meer om goed te zorgen voor het lichaam, maar is nu gebaseerd om zoveel mogelijk door grenzen heen te drukken om bovenmenselijke prestaties te leveren. Bij het achterwege blijven van voldoende bovennatuurlijke prestaties wordt er dan al snel overwogen om stimulerende middelen te gebruiken om zo toch als winnaar uit de bus te komen en het geld bij de sponsoren te kunnen laten rollen.
Wij als kijkers naar sport, bekijken dit altijd een beetje vanuit een punt van jaloezie, eigenlijk hadden wij ook wel zo willen presteren. Eigenlijk hadden wij ook wel een vriend of vriendin met zo’n lijf willen hebben. Toch blijft dat voor de massa een hopen en verlangen wat hen doet vergeten wat de keerzijde van deze lichaamsconsumerende sportwereld is en dus gaan wij massaal kijken en geld uitgeven aan het bekijken van een sporter die zijn lichaam te grabbel gooit aan stimulerende middelen en geld boven zijn eigen lichaam of leven stelt.
Wij winden ons zo nu en dan wel op als er doping aan het licht komt in de sport, maar dat is meer en rotgevoel dat jouw idool dingen doet die hij zonder doping wellicht niet had gedaan en het ophemelen van je idool ineens een nare bijsmaak in de mond geeft. Dan zie je ineens dat jouw held niet anders is dan een ieder ander en zich door doping laat verleiden om te winnen en meer geld te maken. Of jouw idool moet het opnemen tegen anderen die wel doping gebruiken wat het tot een niet faire wedstrijd maakt. Waar willen wij de grens leggen en is doping geoorloofd ook als het blijkt dat het placebo effect groter is dan de werkende stoffen? Want hoe dan ook, gelooft de sporter dat hij beter presteert met doping of dat hij of zij tot het nulpunt kan gaan zonder doping, sport is niet meer in het belang van het lichaam, maar in het belang van geld.
Op een globaal niveau is het goed om ons eens af te vragen wat wij als onafhankelijke landen nu eigenlijk doen, wanneer wij sporters naar sportevenementen sturen die onder invloed van stimulerende middelen, willens en om wetens beter moeten presteren dan de sporter zelf voor mogelijk hield. Is sport op deze manier niet een soort van oorlog voeren om te zien wie de beste is, de winnaar? Wanneer we de rivaliteit uit de sport halen dan is doping nergens meer voor nodig en groots opgezette sportevenementen waar landen meer geld in dit soort happenings stoppen dan in de levensbehoeften van hun eigen bevolking, zijn dan ook totaal overbodig. Net als met oorlog waar de strijd vaak wordt gevoerd over het bemachtigen van natuurlijke bronnen voor energie of mineralen, gaat bij sport de strijd om het bemachtigen van de gouden medailles en bekers. Bij beiden is de gemeenschappelijke deler geld, bij beiden gaat er veel geld in om als we kijken naar alle partijen eromheen die een graantje meepikken.
Wat wanneer er geen grof geld meer aan sport verdiend zou worden, zou dan de farmaceutische industrie nog geïnteresseerd zijn in sporters? Wat als het geen grootse evenementen meer zijn, zou een sponsor nog geïnteresseerd zijn in sportteams en sporters? Met andere woorden wanneer we geld elimineren en weghouden van sport dan hebben we ook geen dopingsprobleem meer. Wat wanneer we de rivaliteit uit de sport halen en sport tot lichaamsbeweging verwordt waar je alleen maar jezelf met je eigen prestaties meet?
Dit is een 180 graden ommekeer van wat wij denken dat sport zou moeten zijn, maar wat we ons moeten afvragen is het volgende: is mijn definitie die ik heb van sport en het gebruik van doping mijn eigen opinie of is het een geloof dat ik door mijn leven heen heb geadopteerd als zijnde van mij door media en opvoeding aangemeten?
Hoe kunnen wij ooit op globaal niveau met elkaar samenwerken wanneer wij rivaliteit tussen ons laten komen en dit zo hard spelen dat wij doping tolereren binnen de sportwereld die wordt geschetst als een wereld waar topsporters bezig zijn met het behalen of behouden van een gezond lichaam.
Ook op een individueel niveau ligt de oplossing in de benadering van sport, waarbij wanneer het winnaars-effect eraf wordt gehaald de rivaliteit verdwijnt en er dus ook geen beloning meer is in de vorm van geld of het beter zijn dan de ander, en dat brengt dan de sport terug naar fysiek bezig zijn. Wat automatisch maakt dat doping niet meer in de context van sport past, wanneer het winnaar-effect eraf is.
Het is sowieso appels met peren vergelijken als wij ons op sportgebied meten met anderen. Onze fysiologie is anders, onze insteek is anders, ons materiaal is anders, het is dus nooit twee dezelfden met elkaar laten strijden, dus wat zegt de uitkomst van b.v. een wielerwedstrijd, een judo toernooi of een voetbalwedstrijd? Hoe vaak hoor je niet, mijn fiets deed het niet lekker, wij hadden wat mensen met blessures in het team of ik was toch niet zo fit voor die wedstrijd. Dat wordt dan weggedaan als excuses door de media, en ja het zijn excuses bekeken vanuit onze huidige visie op sport. Maar het laat ons ook de realiteit zien dat de strijd niet een evenwichtige strijd is en wij alleen maar ons ego hebben geboost wat vervolgens beloond wordt met geld en een beter leven.
De beloning van een wereld zonder doping, stimulerende middelen, die sport weer terugbrengt tot lichamelijke inspanning/bewegen, is het hebben van respect voor het lichaam. Zou een topsporter echt zo blij zijn met deze stimulerende middelen in zijn/haar lichaam? Het kan zijn dat de sporter er nu niet naar wil kijken omdat het grote geld hem/haar verblind, maar soms moet het toch tot deze mensen doordringen dat er ook negatieve aspecten kleven aan het gebruik van dit soort middelen. Ook al heeft doping grotendeels een placebo effect volgens Bram Brouwer, het kleine beetje werkende stof kan ook schade veroorzaken of afhankelijkheid van het middel.
Dus de beloning van geen doping zit hem voornamelijk in:
* respect voor het eigen lichaam
* niet door de grenzen van het eigen lichaam gaan met de gevolgen van dien.
* kunnen genieten van het fysiek bezig zijn zonder jezelf te hoeven labelen als winnaar of verliezer.
* niet door anderen vanuit het oogpunt van geld gepushed te worden tot topprestaties die niet zo oké voor het lichaam zijn.
* geen nadelige gevolgen van doping moeten doorlopen.
* het geld en de miljoenenbusiness achter deze doping kan voor de verbetering van het leven in het algemeen gebruikt worden.
Bronvermelding en aanvullend materiaal:
Derren Brown ~ Fear and Faith (placebo effect)
Broodje schuifkaas 